Begijnhof Sente Lisbetten

Op een boogscheut van het Gravensteen, naast het Prinsenhof (Hof ten Walle) en vlakbij de in 1489 opgerichte versterkte sluis ‘Rabot’, ligt de oudste site van het Begijnhof van ‘Sente Lisbetten’.

In de XIII eeuw was in Onderbergen het stadshospitaal ‘Uutenhove’ gevestigd en dit naast de St-Michielskerk. Het beheer werd toevertrouwd aan de Cisterciënzerinnen van het klooster ‘Ten Bossche’ te Lokeren. Het uitoefenen van het toezicht vanuit Lokeren was echter niet eenvoudig. Door de tussenkomst van Johanna van Constantinopel, Gravin van Vlaanderen en Henegouwen, kon evenwel een nieuw klooster opgericht worden, ‘Haven van Maria’ of ‘Toevlucht van Maria’, heden beter gekend als ‘de Bijloke’. Op het terrein in Onderbergen mochten de Dominicanen, op uitnodiging van Ferrand van Portugal (echtgenoot van Gravin Johanna), hun klooster oprichten in Gent.

Mulieres sanctae

Een aantal godsvruchtige vrouwen (de mulieres sanctae, de mulieres religiosae, de virgines continentes) die aanvankelijk leefden in de schaduw van het stadshospitaal in Onderbergen - teneinde er een bijdrage te leveren aan de ziekenzorg -  verhuisde mee en vestigde zich in de nabijheid van ‘de Bijloke’. Maar alras kregen ook zij, door de tussenkomst van Gravin Johanna van Constantinopel, de beschikking over een stuk onroerend goed. Het betrof een moerassig gebied, natuurlijk omgeven door waterlopen, aan het einde van de Burgstraat: het begin van het begijnhof van ‘Sente Lisbetten’. 

vzw Elisabethbegijnhof - Vanaf 1234

Gravin Johanna van Constantinopel (stad Kortrijk)

Het organigram van het maatschappelijk leven binnen het Sint-Elisabeth-Begijnhof hier.

vzw Elisabethbegijnhof - Vanaf 1234

Het betrof een moerassig gebied, natuurlijk omgeven door waterlopen, aan het einde van de Burgstraat: het begijnhof van ‘Sente Lisbetten’.

Begijnhofstad

Het begijnhof uit 1242 groeide uit tot een begijnhofstad bestaande uit: de kerk, het huis van de grootjuffer, de infirmerie, de infirmeriekapel, 18 conventen en 103 begijnenhuizen, de bleekweide en boomgaard.

De samenloop van een aantal gebeurtenissen: de verdere gevolgen van de Franse Revolutie, het aan de macht komen van een liberaal stadsbestuur, een nieuwe industriële revolutie en het idee van de stadsarchitecten om de Stad Gent ‘open te gooien’ en het Begijnhof af te breken, leidden uiteindelijk tot een situatie waarbij op 29 september 1874 de begijnen verhuisden naar hun nieuw begijnhof te St-Amandsberg.

In tegenstelling tot de situatie van het Begijnhof O-L-Vrouw Ter Hooie (Klein Begijnhof) bood het terugkopen van het oude Hof geen soelaas voor het St-Elisabeth-begijnhof. Mede dankzij de hulp van de Hertog van Arenberg (Prins van Recklinghausen) werd op een tijdspanne van 2 jaar (1872-1874) een nieuw begijnhof in neogotische stijl opgericht te St-Amandsberg. Meer dan 600 begijnen verhuisden in september 1874 naar St-Amandsberg.

vzw Elisabethbegijnhof - Vanaf 1234

Schrijf je in op de nieuwsbrief

En blijf op de hoogte van onze activiteiten.

communicatie en grafisch ontwerp door communicatiebureau Lavagraphics